Robotlar dünyamızın parçası oldukça evde yardımcı, sanayide üretici hatta şehirlerde otonom taksiler de robot aslında ve işin sonunun savaşlarda asker olmalarına dayanacağı ortada. “Pluto” anime dizisi, en iyi bilimkurgu ve robotlar üstüne saga denebilecek eserler arasında yerini almaya hazır.
Çocukluğumdan beri robotları hayal ederim. Bilişim alanında üniversite eğitimi almamın temelinde bir yapay zeka yazma hevesi vardı. Okula başladığımız ilk yılda “Tic Tac Toe” bizde “SOS veya XOX” denilen oyunda insana karşı oynayan bir program kodladım. PC’lerin çıktığı ilk yıllar için iyi bir çalışmaydı. Robotların aramıza geleceği zamanları hep özledim. Ardından robot yarışmalarında takım koçluğu yaptım. FLL gibi dünya çapındaki yarışmalar için hem kodlamayı, hem robot tasarlamayı gençlere öğrettim. Robotların sensörleri, işlemcileri, mekanik parçaları ve tasarımları hep büyüleyici gelmiştir.
Bu girişi neden anlattığımı sürekli okurlarım anlamıştır. Pluto dizisini, robotik alanında çalışmış ve bilimkurgu seven, hatta yazan biri olarak büyük hayranlıkla izledim. Burada olduğunuza göre sizler de robotlar hakkında bu ilham verici heyecanı duyuyorsunuz.
Dizi çocuklar için değil, tümüyle yetişkinlere ve gençlere hitap ediyor.
Haydi incelemeye başlayalım. İlk kısım spoilersiz ve izlememiş olanların keyfini kaçırmayacak şekilde tanıtım.
Pluto Hangi Platformda İzlenir?
Pluto Netflix’de var. Türkçe altyazıyla ve orijinal Japonca izlemenizi özellikle tavsiye ediyorum. İngilizce seslendirmeyle izlemeyi denedim ama birçok söz oyunu yok olup gitti. Hikayede Japoncaya özgü espriler bile var.
Sezon 1’de 8 bölüm vardı. (Seslendirenler için tıklayınız.)
Netlix Pluto sayfası: https://www.netflix.com/tr/title/81281344
PLUTO ÖZET
Resmi tanıtım yazısı:
“Dünyanın en gelişmiş yedi robotu, insan müttefikleriyle birlikte birer birer öldürülür. Çok geçmeden, Müfettiş Gesicht kendisinin de tehlikede olduğunu anlar.”
Naoki Urasawa tarafından yazılan ve resimlenen Japon manga serisinden uyarlanan Pluto dizisinde, geleceğin dünyasında robotlar, artık insandan neredeyse ayrılması mümkün olmayacak kadar gelişmişler. Bir noktada Robot yasaları çıkarılmış ve onların özlük haklarını koruyan, toplum içinde insanlarla yaşamalarını düzenleyen sosyal değişimler yaşanmış.
Kahramanlarımız birbirinden özel ve türlerinin en gelişmiş 7 yapay zeka robot. Robot olarak görünümleri dağ gibi de olabiliyor, bir sanatçı gibi de hatta kız ve erkek çocukları gibi de.
Ana kahramanımız, Avrupa’da yaşayan ve cinayetleri üstün algılama ve değerlendirme yeteneğiyle hızla çözebilen Europol’da çalışan (https://www.europol.europa.eu/ Avrupa Polis Teşkilatı) dedektif robotumuz Gesicht.
Tüm kurbanlarının, boynuzları taklit eden nesnelerin kafalarına itildiği veya kafalarının yanına yerleştirildiği, dünya çapında bir dizi robot ve insan ölümü vakasında kanıtlar cinayetlerden bir robotun sorumlu olduğunu öne sürdüğünde, vaka daha da kafa karıştırıcı hale geliyor; bu, sekiz yıldır ilk kez bir robotun bir insanı öldürdüğü anlamına geliyor. Dünyanın yedi büyük robotunun tamamı (kitle imha silahı olma potansiyeline sahip bilimsel açıdan en gelişmiş olanlar) katilin hedefi gibi görünüyor ve öldürülen insanlar, robotlara eşit haklar tanıyan Uluslararası Robot Yasalarının korunmasıyla bağlantılı.
Hikayenin arka planında işgal edilip hunharca bombalanmış, yerle bir edilmiş bir Orta Asya aslında Ortadoğu ülkesi var. Bazen Pers bazen İran dense de, dikkatli bakınca aslında Irak savaşı ve liderlerinin Saddam olduğunu, işgal eden adı Trakya diye geçen ülkenin de ABD olduğunu anlıyoruz. Bir yandan İran, İran deyip durmaları bir gözdağı anlamı da taşıyor olabilir.
Karamanımız olan robotların ürkütücü ve iç burkan savaş geçmişleri var. Robot kanunlarını hatırlayalım. 3 yasa der ki: bir robot insan öldüremez ve ölmesine de göz yumamaz. Bu nedenle düşman ülkelerin asker robotları kıyım denecek ölçülerde birbirlerini yok etmiş. Her gün binlercesi paramparça olmuş. Kimsenin aklına bu denli gelişmiş makinelerin hissedebileceği bu yıkımdan etkileneceği ve savaş sonrası travmalar yaşayabileceği gelmemiş ya da umursanmamış.
PLUTO FRAGMAN
PLUTO ANİME VE PLUTO MANGA
Mangası çizgi roman biçiminde biliyorsunuz. 65 küçük bölümden oluşma mangayı animeden sonra okudum. Tümüyle detaylı inceleme sonucu çok şaşırttı. İlk olarak çizgi film formatında neredeyse aynısını yapmışlar. Konu da sahnelerde bu kadar aynı olabilir. Bu müthiş bir asla sadakat. İkinci şaşırdığım şey: tek bir insanın hem konu, hem çizim olarak bu denli uzun cilt cilt mangayı oluşturma becerisi. O denli iyi bir iş çıkmış ki, anime haline gelirken ekibe yaratım için çok fazla iş kalmamış. Bu yazı içinde mangadan sayfaları tanıtım amaçlı ekliyorum.
BUNDAN SONRASI SPOILER. DİZİYİ İZLEYİP GELİNİZ:
Daha ilk bölümden müziğe yaklaşım çarpıcıydı. Savaştan aldığı derin ruhsal yaralarla artık savaşmak istemeyen, dünyaca ünlü bestecinin eserini tamamlaması için yardım eden robotun yani North No. 2’nin piyano öğrenmek için her hakareti yutması, sabrı müthişti.
Sanırım öykülerden beni en çok etkileyen o oldu. Birinci bölüm bittiğinde durup sessizce öykünün ağırlığını içime çektim.
Çok üstün ve gelişmiş yapay zeka üretebilmek için gözlem yapılmış 9 milyar insanın hayatlarını, karakterlerini veri bankası olarak bir ham zekaya vermek yine harika fikirdi.
Savaşmayı reddeden robot Epsilon, Avustralya’da üretilmiş. Tam benlik bir kahramandı. Aralarında belki en güçlüsü oydu ama arkadaşları ondan yardım bile istemeyip hor gördüler.
https://astroboy.fandom.com/wiki/Epsilon
Atom çocuğun araştırması, gözlemleri çok yerindeydi. Kızkardeşi Uran’ın resimler çizen kaybolmuş robotla iletişimi de.
Professor Ochanomizu’nun yaralı köpek robotu tamir etmeye çalışırken, gece boyunca uyumadan çalışması, evcil hayvanları sevmemiz gibi robotları da seveceğimize beni ikna etti.
Dizinin tümüne yansıyan insanlık dersleri vardı. Komşumuz olan Irak kitle imha silahları olduğu bahanesiyle işgal edildi. Şehirleri bombalandı, orduları dağıtıldı, sivil halk öldürüldü bin bir acı yaşatıldı. Bu yakın tarih. Sonraki raporlar aslında hiç kitle silahları olmadığını gösterdi. Her zamanki gibi emperyalist ülkeler kaynakları sömürdü ve Ortadoğu’yu şekillendirdi. Saddam iyi bir miydi? Hayır tam bir diktatör ve katliamcıydı. Ama ülkesinin işgali sonrası olanlar yaptıklarının katlarca ötesinde zarar verdi.
Robot karşıtları hakkında Starbul ‘da yazdım. Konu için çok çalıştığım karakterler tasarladığım yıllar oldu. Bunun için bu bölümler beni şaşırtmadı.
Çölü çiçeklerle donatmak isteyen Hollanda’da dayanıklı bir lale türü geliştiren Sahad. Tam bir dram öyküsüydü.
Dizi boyunca aklın ne olduğunu, bilincin ne olduğunu, bizi insan yapanın ne olduğunu sordum durdum. Düşüncelerimiz mi, duygularımız mı? Onlar mekanik süreçlerle beynimizde oluşmuyor mu? Hormonlarımız olmadan sevebilir miyiz, üzülebilir miyiz, nefret edebilir miyiz?
Tüm bu süreçleri mekanik olarak taklit ettiğinizde oluşan şeye, cansız demek mümkün müdür? Ya gelecekte organik ve mekanik karışımı robot beyinleri oluşturulduğunda karar vermek ne denli zor olacak?
Ayrıca Pluto robot tasarımlarının ne kadar zekice yapılabileceğini gösteriyor. Yunanistan ve Türkiye arasındaki gerilimleri dostane sayılabilecek robot müsabakalarıyla anlatmış dizi. Birbirleriyle çekişen iki robot kendi bedenleri ile değil daha dev bedenlere kafalarının taşınması ile savaşabiliyor.
Basit denebilecek robotlar bile kişilerin yalan söyleyip söylemediğini anlıyor. Silaha dönüşen eliyle Müfettiş Gesicht (Okunuşu aklıma Müfettiş Gadget’i getiriyor) tam bir tasarım harikası. Elektromanyetik dalgalar ve patlamalar dahil her şeye dayanıklı gibi.
PLUTO KAHRAMANLAR / Karakterler
Gesicht (ゲジヒト, Gejihito , Almanca “yüz”)
Europol için çalışan bir Alman robot müfettişi. Vücudu “zeronyum” adı verilen bir alaşımdan yapılmıştır ve alaşımı mermi olarak kullanarak yıkıcı bir patlama yapma yeteneğine sahiptir. O ve karısı Helena’nın her ikisi de insan görünümüne sahip.
Mont Blanc (モンブラン, Mon Buran )
Hikayenin başında öldürülen İsviçreli bir dağ rehberi robotu. 39. Orta Asya Savaşı’nda savaştı. İnsanlar tarafından sevilen birçok kişi onun için yas tuttu.
Kuzey No. 2 (ノース2号, Nōsu Ni-gō )
Altı mekanik silahlı kolu olan bir İskoç robotu, eskiden 39. Orta Asya Savaşı sırasındaki en güçlü savaş robotlarından biriydi. Kavga etmemeyi tercih ediyor, bunun yerine kör tanınmış bir besteci olan Paul Duncan’ın uşağı olarak çalışmayı seçiyor.
Brando (ブランド, Burando )
Robot karısına ve beş insan çocuğuna büyük bağlılığı olan bir Türk robot pankrasyon güreşçisi. 39. Orta Asya Savaşı’nda Mont Blanc ve Herkül’ün yanında savaştı.
Herkül (ヘラクレス, Herakuresu )
Onur ve cesaret duygusu yüksek bir Yunan robot pankrasyon güreşçisi. O ve Brando 39. Orta Asya Savaşı’ndan beri rakip ve arkadaştılar.
Epsilon (エプシロン, Epushiron )
Pasifist bir bakış açısına sahip, Avustralyalı fotonla çalışan nazik ve hassas bir robot. Savaş yetimlerine bakmak için bir yetimhane işletiyor. Epsilon, 39. Orta Asya Savaşı sırasında savaşmamayı seçti.
Atom (アトム, Atomu )
39. Orta Asya Savaşı’nın sonlarına doğru eskiden barış elçisi olan Japon erkek robot. Yapay zekası ve sensörleri dünyanın diğer yedi büyük robotundan daha gelişmiş.
Uran (ウラン)
Atom’un insan, hayvan ve robot duygularını hissedebilen robot küçük kız kardeşi.
Brau 1589 (ブラウ1589 , Burau 1589 )
Hikayeden sekiz yıl önce bir insanı öldüren robot. Yapay zekalı bir ıslahevinde hapsedilir ve burada Gesicht, izini sürmeye çalıştığı katil hakkında fikir edinmek için onu ziyaret eder.
Helena (ヘレナ, Herena )
Gesicht’in karısı; kendisi gibi o da insan görünümlü bir robottur.
Profesör Tenma (天馬博士, Tenma-hakase )
Dahi bir robot bilimcisi ve Japonya Bilim Bakanlığı’nın eski başkanı. Atom’u yarattı ve yapay zeka konusunda otoritedir.
Profesör Ochanomizu (お茶の水博士, Ochanomizu-hakase )
Japon robot bilimcisi ve Japonya Bilim Bakanlığı’nın şu anki başkanı. Uran’ın yaratıcısıdır ve aynı zamanda Atom’a da bakar. Kendisi, kitle imha robotlarını aramak üzere İran’a gönderilen, BM tarafından gönderilen bir müfettiş grubu olan Bora Araştırma Grubu’nun bir üyesiydi.
Paul Duncan (ポール・ダンカン)
Kuzey No. 2’nin uşağı olarak görev yaptığı kör müzisyen.
Profesör Hoffman (ホフマン博士, Hofuman-hakase )
Zeronium ve Gesicht’in yaratıcısı.
Profesör Abullah (アブラー博士, Aburā-hakase )
Pers Bilim Bakanlığı’nın başkanı, 39. Orta Asya Savaşı’nda vücudunun çoğunu ve ailesini kaybetti; vücudunun çoğu artık robotik ikamelerden oluşuyor.
Dr.Roosevelt ( Dr.ルーズベルト, Dokutā Rūzuberuto )
Dış dünyaya karşı tek avatarı bir oyuncak ayı olan, Trakya Birleşik Devletleri’ne ait güçlü, duyarlı bir süper bilgisayar.
Adolf Haas (アドルフ・ハース, Adorufu Hāsu )
Robot karşıtı grup KR’nin üyesi olan ve Gesicht’in kardeşini öldürdüğünden şüphelenen Alman bir tüccar .
Başkan Alexander (アレクサンダー大統領, Arekusandā-daitōryō )
Trakya Birleşik Devletleri’nin başkanı.
Plüton (プルートウ, Purūto )
Profesör Abullah’ın yarattığı son derece güçlü bir robot.
Müfettiş Tawashi (田鷲警部, Tawashi-keibu )
Müfettiş Nakamura (中村警部, Nakamura-keibu )
Schelling (シュリング, Sheringu )
Becker (ベッカー, Bekka )
Ilsa Hass (イルサ・ハス, Irusa Hāsu )
Robot çocukların seri katili olduğu için kayınbiraderini küçümseyen Adolf’un karısı.
Hans Hass (ハ ン ス ・ ハ ス, Hansu Hāsu )
Müdür Ban (伴校長先生, Ban–kōchō sensei )
Arnold (アーノルド, Anorudo )
Bir robot asistanı.
Sahad (サハド, Sahado )
Profesör Abullah’ın yarattığı ve tüm ailesinin ölümünden sonra kendi oğlu gibi muamele gören bir robot.
Darius XIV (ダリウス14世, Dariusu 14-sei )
39. Orta Asya savaşında savaş suçlarıyla karşı karşıya kalan son Pers kralı.
Müfettiş Wallace (ワラス警部, Warasu-keibu )
Profesör Reinhardt (ラインハルト教授, Rainharuto-hakase )
Dr.Schiller (シラー博士, Shirā-hakase )
Fersen (フェルゼン, Feruzen )
Goji (ゴジ)
Yujiro (裕次郎)
Dedektif Lieman (リーマン刑事, Rīman-deka )
Takashi (たかし)
Ochanomizu’nun Bobby adında robot köpeği olan torunu.
Yamagishi (山岸)
Albay Armstrong (アームストロング大佐, Āmusutorongu-taisa )
Meyer (マイヤー, Maiyā )
Muhammed Ali (モハメド・アリ, Mohamedo Ari )
Çiçek satan ve Gesicht’i takip eden düşük seviyeli bir robot.
Hogan (ホーガン)
General Scott (スコット将軍, Sukotto shōgun )
Kurt (カート, Kāto )
Simon (サイモン, Saimon )
Johansen (ヨハンセン, Yohansen )
Profesör Abullah’ın Wasilly’yi koruyucu aileden alması emrini verdiği bir adam.
KAYNAKÇA:
PLUTO IMDB sayfası:
https://www.imdb.com/title/tt26737616/
WIKIPEDIA Pluto Manga sayfası
https://en.wikipedia.org/wiki/Pluto_(manga)
FANDOM
https://astroboy.fandom.com/wiki/Pluto
NETFLIX
https://www.netflix.com/tr/title/81281344
ASIMOV VE 3 ROBOT KANUNU
Isaac Asimov | Robotlar, İmparatorluk ve Vakıf Yazarı | Foundation
EPOSTA ABONELİĞİ İÇİN
Aşağıdaki formda e-posta adresinizi yazın, gelen e-postaya onay verin.E-posta aboneliği için e-posta adresinizi eklemeniz, aşağıdaki konuları anlayıp izin verdiğiniz anlamına gelir.
Lütfen okuyunuz. Temel olarak, siteden (Güneşin Tam İçinde) ve yazardan (Süleyman Sönmez) e-posta bülten almaya izin vermek anlamını taşır. Bu iznin temeli: okunacak yazılar, izlenecek videolar, dinlenecek podcastlar, fotoğraflar, tanıtılacak ürün, kitap, site, uygulama, yapay zeka, eğitim, gezi, teknoloji, anket gibi içerikler ve kampanyalar olabilir. Bültenin içeriğinde, bülten sponsorunun ürün ve hizmetine ait bilgi, link ve banner yer alabilir. Bülten e-posta sistemi substack isimli dünyaca çok bilinen, güvenilir e-posta sistemi tarafından gönderilir. E-postalar yeni bir e-posta dağıtım sistemine geçmek dışında üçüncü şahıs ve şirketlerle paylaşılmaz. İşleyiş gereği yurtiçi ve yurtdışındaki server sistemlerinden hizmet verilebilir. Spam gönderilmez. İstediğiniz noktada, tek adımla her e-postanın en altındaki "Unsubscribe" seçilerek üyelikten çıkılır ve siz tekrar e-posta abonelik formuyla veya bülten sayfasında üye olana dek yeni e-posta almazsınız. İlginiz için teşekkür ederiz.