Pir-i Lezzet – Kitap İncelemesi – Saygın Ersin

İnsanın dünyada keyif aldığı, hayat kalitesini doğrudan etkileyen her şeyi yazmaya kalksak, uzun bir liste olur elbette. Lakin içlerinde bir, ikisi, her insan için çok önemli ve ilk sırada yer alır. Harika bir yemek yemek, mesela sizin için kaçıncı sırada gelir? Ya dünyanın en iyi aşçılarından birisinin yaptığı sihirli yemeği yemek? Pir-i Lezzet, 17 dile çevrilmiş ülkemizin mutfağından ve Osmanlı Sarayı’ndan, harika bir roman.

Bu yazıyı siz okuduğunuzda dizisi ya da filmi de çekilmiş olabilir, ben yazdığımda henüz kitap olarak karşıma gelmişti. Daha on, on beş sayfa okuduktan sonra “Bu kitabı nasıl daha önce okumadım? Neden yüz binlerce satmadı?” diye düşündüm. Yurtdışı ilgisi de güçlü olan bir kitap. Yazar da, yayınevi de, değerinin zamanla ve uzun soluklu şekilde anlaşılacağını kabul etmiş ve “agresif” reklam kampanyalarına gerek görmemiş.

Ülkemizde Osmanlı dönem dizileri ve kitapları çok satar ve izlenir biliyorsunuz. Saygın Ersin’in kaleminden dökülen Pir-i Lezzet, Türkçe karşılığında Lezzetin Piri olarak söylenebilir. Pir kelimesi ise hem Anadolu mistizminde, ermek, Tanrısal sırlara erişmek anlamını, hem de bir ustalık ve zanaat için en üst seviyeye ulaşmayı temsil eder. Kitaptaki anlatımla bu iki manaya da güçlü göndermeler var.

Kitap; genç ve yeni tanınmakta olan üstün yetenekli yemek sanatçısı Aşçıbaşı’nın Zümrützade Konağı’ndan Topkapı Sarayı’na ve cihan padişahına uzanacak yolculuğunu hayatının sırlarını, derin ve tutkulu aşkını ve kaderin planını anlatıyor.

Zaman zaman kitapta geçen Osmanlı dönemi unvanlarını hatırlamak keyif veriyor. Defterdar, Kapıcıbaşı, Hasodalı, Silahdar….

Okumaya dalıp gitmek bir kitabın en güzel vaatlerinden biri olmalı. Akıcılık, hikayenin devamını öğrenme heyecanı… Pir-i Lezzet bu görevini layıkıyla yerine getiriyor.

Benim gibi, yemek yemekte amatör sayılabilecek her okurun iştahını güzel yemeklere açacağını düşünüyorum. Hayır, kilo aldırmayacaktır. Daha çok ince zevklerin tatların damaktaki sarhoşluğuna gastronomik bir çağrı yapacaktır.

Okurken diğer heyecan duyduğum konu; sihirli bileşenler halinde insan ruhuna hükmeden yemek tariflerinin kişiye özgü hazırlanan formülleri oldu. Kim bilir, Aşçıbaşı gerçekten yaşasa ve bendenize özgü bir yemek icra etse, bu benim ruh halime nasıl çarpardı?

Kitabın ilerledikçe derinleşen bilgeliği insanı hayrete düşürüyor. Orhan Pamuk nasıl yabancı dünyaya egzotik bir tat vererek dünya okurunu çarpıyorsa, bu kitabın da benzer bir etkisi var. Belki hak ettiği yere gelmesi için daha çok tanıtımı yapılmalı.

Esamiü’l Lezaiz…

Okuyunca saygıyla dile getireceğiniz bir kelime.

Unutmadan, eğer aşçılık – yemek yarışmalarını seviyorsanız, bazı bölümlerde bu keyfinizi katlayacak anlatımları, koca kazanlarda pişirilip Harem’e gönderilen sürpriz gizleyen yemekleri, Topkapı Sarayı’nın önemli kişilerine sunulan lezzetlere eşlik eden beğenilmeme korkusunu, şüphesiz, aşçılar arası rekabeti de seveceksiniz.

Saygın Ersin’e bir yazardan diğerine olacak şekilde teşekkür ediyorum. Kitabının mimarisini ve keyifli okuma deneyimini hep hatırlayacağım.

Okuyacak olanlara Topkapı Sarayı’nı hiç gezmediyseler önce gezmelerini öneririm. Kitabı okurken odalar, yemek kazanları, askerler, aşçılar, yamaklar gözünüzün önünden geçip gidecekler. (Kitabın dönemi tahminen: 3. Mehmet Dönemi ve Kösem Sultan…)

* Kitabı okumam için kararlılıkla öneren ve bitince birlikte kitap eleştirisi yapan değerli dostum Erim Koçyiğit’i de, güzel bir köşe notu olarak buraya ekliyorum.

“Yemek nasıl bir iletişim şekli olur?
Bir adam, görüşmesine izin verilmeyen kendisinden koparılmış sevgilisine, yaptığı yemeklerle, aşkını, hasretini nasıl anlatır?”

YAZAR İLE KİTAP HAKKINDA SÖYLEŞİ

Aşağıdaki söyleşide Saygın Ersin’in kitabın alt yapısı için nasıl araştırma yaptığını, mutfak, yemek, sarayın fiziki özellikleri, kültürel öğeler, kumaşlar. Her şeyi bir doktora tezi titizliği ile nasıl çalıştığını dinleyebilirsiniz.

Bölümünde İlk Sayfası’nın konuğu Saygın Ersin. Mirgün Cabas ve Can Kozanoğlu, fantastik ve polisiye romanları ile tanınan Saygın Ersin ile farklı türlerde yazmaya, Ersin’in kendi yazınına ve edebiyata dair ilgi çekici bir sohbet gerçekleştiriyorlar.

PİR-i LEZZET – KÜNYE

Yayıncı ‏ : ‎ April Yayıncılık
Dil ‏ : ‎ Türkçe
Kağıt Kapak ‏ : ‎ 341 sayfa
ISBN-13 ‏ : ‎ 978-6055162672

KİTAP RESMİ TANITIMI

“Bu büyüleyici roman, tadına sözcük sözcük varılası bir ziyafet sofrası.”
New York Journal of Books

Nelere kadirdir bir yemek?
Hangi baharat kılavuzdur kalbe giden yola?

Kamer, Şems, Merih ve Zühre;
Hangi yıldızlar saklıdır sıcak bir tencerede?

Ve cevza ve mizan ya da kavs;
Hangi burcun kokusudur bir tutam tarçın?

Sarmısak deva mıdır yoksa bela mı?
İsmi nedir taze ekmek kokusunun?
Bir bardak şerbet unutturur mu acıları?
Ya da bir yudum çorba açar mı kapıları?

Yıldızlar ve fısıltılarla çevrili, Topkapı Sarayı’nda başlayıp İskenderiye’ye uzanan bir serüven…
Yeryüzüne ender gelen bir yeteneğin, tatlara ve kokulara hükmederek zihinleri ve duyguları etkisi altına aldığı, aşk dolu bir destan…
Dünya çapında ilgi gören, 14 dile çevrilen Pir-i Lezzet…
Gastronomi ile harmanlanmış, aşkla tatlandırılmış bir tarih yolculuğuna çıkıyoruz!

“Cevherlerle dolu bu romanı adeta içtim ve her lokmasından ayrı zevk aldım. Osmanlı İmparatorluğu’nun ihtişamı, kraliyet sarayının entrikaları ve siyaseti, ağız sulandıran yemekler ve çarpıcı karakterler… Şiddetle tavsiye edilir.”
Historical Novel Society

”Bu tutkulu ve karşı konulamaz hikayenin atmosferine baharatlar ve gastronomik lezzetler hakim!”
BookRiot

”Ersin’in kıvrak metni beş duyuya birden hitap ediyor. Sadece iştahınızı değil, hayal gücünüzü de kabartan bir roman.”
Booklist

https://www.aprilyayincilik.com/index.php?route=product/product&product_id=10

Itırlar Hanımı’nın sözleri gelmişti aklına: “İsmini duymayı özlemektir yalnızlık…”

WIKIPEDIA – SAYGIN ERSİN HAYATI:
https://tr.wikipedia.org/wiki/Sayg%C4%B1n_Ersin

5 Şubat 1975’te Manisa’da öğretmen bir anne ve babanın çocuğu olarak dünyaya geldi. Orta öğreniminin ardından Orta Doğu Teknik Üniversitesi (ODTÜ)’nde yüksek öğrenimine başladı ve bu üniversitenin Sosyoloji Bölümü’nden mezun oldu. Kısa bir gazetecilik deneyiminin ardından yazı hayatına başladı. Yedi Kartal Efsaneleri’nin ilk iki kitabı olan ‘Zülfikar’ın Hükmü’ ve ‘Erbain Fırtınası’ isimli romanlarının ardından, kısa polisiye hikâyelerden oluşan ‘Emekli Polisler Lokali’ isimli kitabı yayımlandı.

Orkun Uçar ile birlikte ‘Derin İmparatorluk’u kaleme aldı. Ayrıca ‘Gökkanat’ isimli bir çizgi romanın senaryo yazarlığını yaptı. TRT ekranlarında yayımlanan ‘Ayrılık’ isimli televizyon dizisinde hikâye yazarı olarak görev aldı. ‘Eksik Sayfalar’ isimli sinema filminin senaryo ekibinde ise projenin ‘fikir babası’ olarak yer aldı.
Orkun Uçar ile ortak çalışmasının ürünü olan “Derin İmparatorluk” yayımlanmıştır.
Yazarın Nisan 2016’da “Pir-i Lezzet” isimli kitabı yayımlanmıştır.

X:
https://x.com/SayginErsin

Instagram:
https://www.instagram.com/saygin_ersin/

Görseller: www.freepik.com