Eğitimde Yenilikler 2 | Farklılaştırılmış Sınıf Eğitimi

İnsanlarla ilgili hangi olaydan bahsedersek edelim, devreye çan eğrisi girer. Bu eğri bir alanda en iyi, en geri ve ortalama insanları gösterir. Aslında eğitimde en çok üstünde durulması gereken de bu 3 grup insana nasıl eğitim verileceğidir. Üstelik aynı anda.

Görsel: Old Shoe Woman | Creative Commons lisansı ile kullanılmıştır.

Öğretmen sınıfa girer. Yapılacakları ve günün konusunu anlatır. Oysa A ve B öğrencisi zaten o konu hakkında film izlemiş o işlemi bir kitaptan öğrenmiş veya Internette görmüştür.

C ve D ise yemek saati yaklaştığı ve kan şekerleri düştüğü için dikkatleri dağınık bir halde izlemektedir. E ise yarı uykuludur. F’nin istediği tek şey ise bir an önce bu alıştırmayı yapmaktır.

Birbirinden farklı seçimleri olan bireyleri ortak bir paydada buluşturma zorunluluğu, öğretmenin üzerinde çalışması gereken en güç meselelerden birisidir. Öğretmenliği sanata çeviren de, o sınıfı öğrenciler için cehenneme çeviren de, karşılıklı gerilimlerin temel sebebi de, büyük oranda derse giren öğretmenin stratejisidir.

Strateji temelde savaş kökenli bir kelime ama burada savaşan değil barışı en iyi şekilde kurmak isteyen iki uç için kullanılıyor.

Öğretmenler farklı öğrencilerin farklı öğrenme modellerini tercih ettiğini, çoklu zeka teoremlerini oldukça iyi biliyorlar. Ama uygulamada eğitim materyallerinin kullanımında ana planın ortalama öğrenciye göre yapıldığını görüyoruz.

Peki herkesten ileri olan öğrenciyi cezalandırmak değil mi bu? Sonsuz tekrarlar ve bekleme süresi. Bir çok kişi kendi öğrenciliğinde bunun sıkıntısını yaşamıştır. Bildiği derslerde zaman geçmek bilmez. Öğretmen aşırı uçtaki bu öğrencinin sorularıyla sınıfı demoralize etmesini önlemek için onu pasifize eder. Benzer şekilde öğrenmesi desteğe ihtiyaç duyan öğrenciler için geriden gelen bir düzenlemenin olması ortadadır.

DENENMİŞ, GELENEKSEL ÇÖZÜMLER

1) Aynı bilgi ve öğrenme eğrisindeki öğrencileri sınıflara ayırmak.
Bu metot, en başta çok başarılı görünür en azından belli sürelerle. Çok başarılı öğrencilerden oluşan bir grupta, değerlendirme sonuçlarının ortalaması diğer grup ortalamalarının en yükseğinden bile üsttedir. Ama bu çeşit gruplaşma gerçekçi değildir. Doğadada da sık rastlanmayan bu yönelim grubun içindeki bireylerin en geri noktada olanlarında yüksek derecede yetersizlik duygusu oluşturabilir. Tahammülsüz ve tek yönlü odaklanmış toplumsal hoşgörüsü zayıflamış insanlar oluşturma tehlikesi vardır.

2) İleri öğrencilere ve desteklenmesi gerekenlere ek çalışma kağıtları vermek
Bu seçenekte öğretmenin temel enerjisi yine orta grubu eğitmek üstündedir. Ama ileri seviyedeki öğrencilere yönelik sorumluluk duygusu ile çalışmaları için ek görevler vermek başta güzel bir fikir olmasına karşın, zamanla tek başına bırakılmış bu bir iki öğrencinin sınıftan soyutlanmış bir yapıda çalışmasına neden olur. Aynı şekilde ek görevler, geriden gelen öğrencilerin pes edene dek sürekli ders çalışması sonucunu yaratır.

ALTERNATİF YENİLİKÇİ YAKLAŞIM
FARKLILAŞTIRILMIŞ SINIF EĞİTİMİ
Differentiated Classroom

Bu yaklaşım metodunda öğretmen tüm stratejisini en baştan sınıfın farklı öğrenme seviyesinde ve ihtiyacında olan öğrencilerden oluştuğunu kabul ederek başlar. Ortalama öğrenci diye bir kavramın olmadığını görmüştür. Sınıfın çoğunluğu diye düşünülen öğrenci grubu bile aslında farklı öğrenmektedir.

Bu durumda öğretmen en az 3 farklı plan hazırlaması gerektiğini bilmektedir. Vermek istediği bilgiyi “Bu hafta ne öğreteceğim?” diyerek düşünmez. Tüm bir yılı hatta tüm öğretim hayatını düşünür. Bu bir çizgi gibidir. Bazı öğrenciler bu çizginin gerisinde bir kısmı ortasında bir kısmı oldukça ileridedir. Hatta öğretmen kendi bilgi ve deneyimini aşan zeka ve bilgide öğrencilerle bile karşılaşacağını kabul etmiştir. Üstün zekalı bir öğrenci onu korkutmaz onun ilerlemesi için de stratejisi vardır.

Böyle söyleyince bir çok eğitimci evet çok mantıklı diyecektir hatta “Zaten böyle ders işliyoruz” dediklerini de bir çok kez duydum. Ancak bu söylendiği kadar kolay değildir. Çünkü Milli Eğitim Bakanlığı bir ders için bir günlük plan ve müfredat planı sunar bu plan tüm öğrencilere aynı bilgiyi sunma ilkesine dayalıdır. Sınavlar tüm sınıfların aynı konuyu görmesi ilkesine göre yapılır. Bir sınıfın üstün yetenekli olması ile konularda süratle ilerleyip diğer sınıflardan iki ay ileri gidecek seviyeye gelmesi çoğu zaman işleri allak bullak eden bir şeydir. Hele ki birden fazla öğretmen aynı sınıf düzeyinde ders veriyorsa bu tamamen bir sorundur.

Oysa, hayat boyu öğrenme teorisi, bir konunun tamamlanması denen bir şey olmadığını bilginin kısa aralıklarla yenilendiğini küçükken okulda öğrendiğimiz en kesin bilgilerin bile teknolojinin gelişimi ile eskidiğini ve yanlış duruma düştüğünü söyler.

FARKLILAŞTIRILMIŞ SINIF EĞİTİMİ NASIL UYGULANIR?

1) Ölçme değerlendirme her birey için farklı yapılmak zorundadır. Zeka düzeyi farklı kişilerin aynı zamanda yaptıkları ilerleme farklı sikletlerde hesaplanmaladır. İleri giden bir öğrencinin harika cevabı kendi kulvarı için yetersiz olurken bir başka grubun o cevabı bulması belki altı aylarını alacaktır. Ölçme değerlendirme her bireyin başladığı nokta ilerleme kapasitesi hesaplanarak ölçülmelidir. Ancak bundan sonra o öğrenciye hangi hızda ne öğretilebileceği anlaşılacaktır.

2) Planlama: Öğretmen dersi görsel, işitsel ve kinestatik temellerde 3 dalga boyunda aynı anda yayınlamalıdır. Öğrenci sadece öğretmeni dinleyerek sadece görerek öğrenemez. Bu 3 dalga boyundaki yayın bazen tüm sınıfa yapılabilir ama genel prensip her öğrencinin gidiş yoluna göre kendi merkezinde alabilmesidir.

3)Interaktif öğrenim ve teknolojinin işe gireceği nokta burasıdır. Öğretmen sınıfında kaç kişi varsa o kadar adette yayını aynı anda yapamaz ama teknoloji bunu yapabilir.

Peki öğretmen bu durumda ne iş yapacaktır? Tam bir koç gibi sınıfta öğrenciler veya gruplar arasında hareket ederek onların stratejiye uygun yol alıp almadıklarını denetleyecektir. Bu haliyle öğretmen bilgiyi vermek için öğrenciyi zorlayan kişi olmaktan çıkarak, bilgiyi almak için çalışan öğrencinin takıldığı zorlandığı yerlerde duygusal ve zihinsel destek veren olcaktır.

Görsel: One Laptop per Child | Creative Commons lisansı ile kullanılmıştır.

FARKLILAŞTIRILMIŞ SINIF EĞİTİMİNDE SINIF NE HIZDA ÖĞRENİR?

Şaşılacak şekilde bunu ölçmeniz standart yöntemlerle zor olacaktır. Grup içindeki her bireyin öğrenme eğrisi hesaplanmalıdır ama bir ortalamaya gidilemez. Çünkü ortalamaya gitmek tümünün öğrenme hızını ve yöntemini hiçe sayan geleneksel yaklaşıma dönüş olacaktır.

Üstteki kitap: The democratic differentiated classroom Yazar: Sheryn Northey Waterman

KATMANLAŞTIRILMIŞ MÜFREDAT (Layered Curriculum)
BUGÜNÜN MÜFREDATINDA NELER YAPILABİLİR?

Katmanlaştırılmış Müfredat üzerinde uzman olan Dr Kathie Nunley şöyle soruyor:
“Confused and frustrated because you have more than one student in your classroom? Do you have the VISION of a differentiated classroom, but don’t know how to get there or where to start?” http://www.help4teachers.com/
“Karışıklık boşa didinip durma çünkü sınıfınızda birden fazla öğrenci var değil mi? Farklılaştırılmış sınıf eğitimi hakkında bir vizyonunuz var ama nereden başlayacağınızı bilmiyorsunuz değil mi?”

Bu güzel cümle çok şeyi açıklıyor. Elinizde aynı konuya odaklanmış farklı birden fazla müfredat olmalı. Bunu yapmak için meslektaşlarınızla yardımlaşmanız gerekebilir. Bazı öğretmenler desteklenmesi gereken öğrencileri eğitmekte daha başarılıdır. Örnekleri alıştırmaları online kaynakları kullanışları daha verimlidir. Birden fazla öğretmenin oluşturacağı katmanlı müfredat 3 seviyede öğrenci için gereken müfredatı sağlayacaktır.

Şu linke tıklarsanız basitleştirilmiş İngilizce ile bir çok derse ait müfredat ve daha çok günlük planlar aktiviteler bulacaksnız. Dr Kathie Nunley başarılı bir eğitimci.
http://www.help4teachers.com/samples2.htm

İstasyon uygulamaları ile öğrencilerin farklı istasyonlarda çalışması sağlanabilir. Her bir istasyonda konunun çeşitli yönleri öğretilir. Süratli öğrenciler için fazladan bir iki istasyon planlanırken desteğe ihtiyaç duyan öğrenciler için yönergeler ve etaplar cesaretlendirecek küçük bölümlerden oluşan bütünlükler halinde tasarlanır.

ÖZETLE, FARKLILAŞTIRILMIŞ EĞİTİM;

Tüm sınıf düzeyinde, gruplar düzeyinde, bireyler düzeyinde yapılabilir.
Göreve göre farklılaşma: Farklı öğrencilere, farklı görevler sunulur
Sonuç değil süreç temelli görevlerle farklılaşma: Açık uçlu, sonuç odaklı olmayan görevler sunulur. Her öğrenci, görevde seviyesine göre ilerlerler
Desteğe göre farklılaşma: Öğrencilerin, duygusal, bilgisel olarak ihtiyaç duydukları desteğe göre sınıflandırılmasıdır.

Üstteki kitap örnek sayfalar içerir: The differentiated classroom: responding to the needs of all learners Yazar: Carol A. Tomlinson

KAYNAKLAR:

The Differentiated Classroom: Responding to the Needs of All Learners
Yazar: Carol Ann Tomlinson
Amazon’dan satın almak için tıklayın

How to Differentiate Instruction in Mixed-Ability Classrooms
Yazar: Carol Ann Tomlinson

Leadership for Differentiating Schools and Classrooms
Yazar Susan Demirsky Allan

Katmanlaştırılmış Müfredat
http://www.help4teachers.com/

Co-Teaching in the Differentiated Classroom: Successful Collaboration, Lesson Design, and Classroom Management, Grades 5-12

http://books.google.com.tr/books?id=pku3UN5KicYC&lpg=PA5&ots=HMZOk-QHRH&dq=differentied%20classrom&pg=PA5#v=onepage&q=&f=false

http://www.teach-nology.com/forum/showthread.php?t=2264
http://www.greenfield.durham.sch.uk/differentiation.htm
http://www.sde.com/
http://www.ascd.org/SearchResults.aspx?s=Differentiation&c=1&n=10&p=0
http://www.teach-nology.com/forum/showthread.php?t=2264
http://www.internet4classrooms.com/links_grades_kindergarten_12/tips_for_classroom_differentiated_instruction.htm
http://www.google.com.tr/search?q=differentied+classrom&ie=utf-8&oe=utf-8&aq=t&rls=org.mozilla:tr:official&client=firefox-a

Not: Eğitim üzerine başladığım bu yazı dizisinin ilk yazısını okumak için tıklayınız