Yiğitlikle, imkansızlık arası bir noktada yaşamınıza ne kadar değer verirsiniz? Tüm aklınız kaçmayı emrederken ve yer düşmanın adımlarıyla sarsılırken ne yaparsınız? Ardınızda sizin ne yaptığınızı bile anlamayan bir toplum varken kendinizi feda eder misiniz?

300spartali1.jpg
“300 Spartalı / Orijinal Adı 300 ” filmine önyargılı girdiğimde sinema çok dolu değildi. Politik görüşlerin seslendirildiği Batı dünyasının yüceltildiği ve Pers İmparatorluğu’nun aşağılandığıyla ilgili yazılar okumuştum. Ancak filmin görsel yönden çok güçlü olduğu söyleniyordu. Film Frank Miller’in çizgiromanı olan 300 Spartalı’dan uyarlanmıştı. Yönetmenin (Zack Snyder) Sin City (Günah Şehri) filminde bilgisayarla gerçek görüntüleri harmanlama teknolojisi kullandığını da biliyordum. Bu filmin fragmanları da çok etkileyiciydi.

Daha çok merak ettiğim Pers İmparatoru Xerxes’in (Türkçe Serhas diyoruz), Thermopylae (Türkçe Termofil ) savaşında bir milyon civarında olduğu tahmin edilen gücüne karşı , 300 Spartalı’nın nasıl karşı durduklarını görmekti. Yani işin mesaj kısmının tek taraflı ve çarpıtılmış olduğunu anlamıştım savaş taktiklerini görmek istiyordum.

300spartali4.jpg

Filmin kasvetli kahverengi ve yeşil tonlaması olağandışı bir netlik veriyordu. Çizgi romanda görülen karakterlerin netleşmesine benzeyen güçlü hatlar çiziyordu. Güçlü hatlar derken(!) filmi izleyen herkesin “Bu kadar çok kaslı adamı nereden bulmuşlar?” dediklerini tahmin ediyorum 🙂 ( Seyredin çevrenizi herkes vücut geliştirme salonlarına önümüz de yaz zaten. )

Üstelik son derece çevik hareket eden, koşan, kılıç, mızrak sallayan kalkanları ile dans eden 300 savaşçı. Genel olarak bakıldığında senaryo maço bir yapı üzerine kurulu. Tamamen hormonlara oynuyor. Acıması olmayan, korkunç denebilecek bir eğitimden geçerek büyüyen Spartalılar’ın düşman karşısında geri çekilmemeleri, asla teslim olmayışları destansı övgülerle süslenmesine karşın bugünün dünyası için korkunç bir ölümcül beyin yıkanması gibi. Gerçek dünyada olduğu gibi keskin bir gücün akıllıca idare edilmesi gerekli.

“Oklarımızdan güneş kararacak” dedi Persli Elçi ve Spartalı Diekenes güldü. “Öyleyse biz de gölgede savaşırız”

Hikayenin arka planında ilerleyen Sparta Kralı Leonidas (Gerard Butler) ve kraliçesi arasında yaşanan aşk ise güçlü bir vatanseverlikten besleniyor gibi durmasına karşın yine de vahşi bir koşullanmanın devamlılığını sağlıyor.

Filmin akışı içinse bir çok kişi gibi ben de Cüneyt Arkın abimizi saygıyla anıyorum. En azından o gerçekten kale surlarından atlar, gerçekten figüranların sağı solu kırılırdı 🙂

300spartali2.jpg

Ancak savaş sanatları izleyicisi olarak baktığımda olağanüstü bir koreografi izleyeceğinizin garantisini veririm. İki mızrak ve kılıç savaşçısının eş zamanlı olarak kalkanları ile düşman içinde savaşmaları ve kalkanlarıyla sırtlarına koruma yapmaları gibi figürler beyazperdede az görülen yaratıcılıkta.

Gelelim Perslerin aşağılanmasına, dünyada büyük bir İmparatorluk kurduğu halde aklı başında olan, egosu normal olan, veya cinsel tercihleri normal olan kaç tane İmparator sayabilirsiniz? Düşünün, Büyük İskender,  Jül Sezar, Cengiz Han?
Ancak Perslerin geniş kültürünün filmde acımasızca basite indirildiğini ve bunun amaçlı olduğunu kabul ediyorum. Özellikle günümüz İran’ının Pers İmparatorluğu’nun devamı olduğunu düşünürsek ve BM kararları ile İran’ın nükleer geliştirme programlarına yönelik politik kıskacı düşünürsek. Ancak yine de zamanının en bilge İmparatorlarından biri kabul edildiği söylenen Pers İmparatorunun her yeri piercingli, efemine bir dev gibi anlatılmasını hayretle karşılıyorum. Öyle ki Yunanlılar dahi filmin tarzından rahatsız olmuş eleştirmenleri Amerikalılar tarih cahili demekten kendilerini alamamış.
Çünkü bu İmparator’un Çanakkale Boğazı’nda yanyana demirlemiş gemileri köprü yaparak milyonluk ordusunu geçirdiği anlatılır.

Bakın gerçekte Pers İmparatoru nasıl birisi:
http://en.wikipedia.org/wiki/Xerxes_I_of_Persia
http://tr.wikipedia.org/wiki/Serhas

Yiğitlikle, imkansızlık arası bir noktada yaşamınıza ne kadar değer verirsiniz? Tüm aklınız kaçmayı emrederken ve yer düşmanın adımlarıyla sarsılırken ne yaparsınız? Ardınızda sizin ne yaptığınızı bile anlamayan bir toplum varken kendinizi feda eder misiniz? 300 Spartalı

Uzun lafın kısası eğer politik yönünü ve arada bazı replikleri aptalca ve yanlı buluyorsanız (bence bulun !) film boyunca huzursuzlanacaksınız. Ama kan görmek beni tutmuyor, kaslı savaşçıların cesaretini göreyim diyorsanız, film tam aradığınız aksiyona sahip.

Film bilgisayar animasyonculuğu açısından inanılmaz perspektifler ve görsel efektlere sahip. Bu filme giripte hiç etkilenmemek zor gibi.  Unutmadan filmin müzikleri şaheser düzeyinde. Hareketlerin akıcılığına kapılıp dinlemezlik etmeyin.

Tarihsel açısından öneriler: Heredot’un tarihsel anlatımlarında görülen olaylar biraz farklı gelişiyor. Mesela Heredot rakamları, savaşa alanını farklı veriyor. Okumakta fayda var.

Herodot Tarihi — Polymnia Kitabı

Savaşı Wikipedia’da okuyalım:
http://tr.wikipedia.org/wiki/Termofil_Sava%C5%9F%C4%B1   (Türkçe Anlatım)
http://en.wikipedia.org/wiki/Battle_of_Thermopylae (İngilizce Anlatım, madde uzmanlar dışında katılımcılara kapalı demek ki Amerikalılar ve İranlılar hatta nereyse tüm ülkeler arasında kültürel bir düzeltme yarışı olmuş!)

“Git, Spartalılar’a söyle, buradan geçen yabancı, burada, kanunlarına itaat eden bizler, yatıyoruz.”

Oyuncular:
Gerard Butler (Sparta Kralı Leonidas) , Lena Headey (Queen Gorgo) , Vincent Regan (Kaptan) , David Wenham (Dilios) , Dominic West (Theron) , Michael Fassbender (Stelios) , Rodrigo Santoro (Xerxes) , Andrew Tiernan (Ephialtes)

300spartali3.jpg 

Kaynakça:
http://300themovie.warnerbros.com/  Orijinal Film Sitesi
http://wwws.tr.warnerbros.com/300/  Türkçe Sitesi
http://www.beyazperde.com/filmyorumlari/3144 Filme yorumlar sayfalar dolusu 🙂
http://www.flickr.com/photos/canburak/sets/72157594412144516/ (Fotoğraf Galerisi)
http://www.imdb.com/title/tt0416449/  (IMDB’de film)
http://tr.wikipedia.org/wiki/300_%28film%29 (Vikipedi’de film)

Karakterlerin oyuncaklarını satın almak için:
http://www.wbshop.com/cat/300/Figures/

300_icon_01_leonidas.gif  300_icon_02_gorgo.gif  300_icon_03_xerxes.gif  300_icon_04_ephialtes.gif  300_icon_05_dilios.gif



EPOSTA ABONELİĞİ İÇİN

Aşağıdaki formda e-posta adresinizi yazın, gelen e-postaya onay verin.


https://suleymansonmez.substack.com/
E-posta aboneliği için e-posta adresinizi eklemeniz, aşağıdaki konuları anlayıp izin verdiğiniz anlamına gelir.
Lütfen okuyunuz. Temel olarak, siteden (Güneşin Tam İçinde) ve yazardan (Süleyman Sönmez) e-posta bülten almaya izin vermek anlamını taşır. Bu iznin temeli: okunacak yazılar, izlenecek videolar, dinlenecek podcastlar, fotoğraflar, tanıtılacak ürün, kitap, site, uygulama, yapay zeka, eğitim, gezi, teknoloji, anket gibi içerikler ve kampanyalar olabilir. Bültenin içeriğinde, bülten sponsorunun ürün ve hizmetine ait bilgi, link ve banner yer alabilir. Bülten e-posta sistemi substack isimli dünyaca çok bilinen, güvenilir e-posta sistemi tarafından gönderilir. E-postalar yeni bir e-posta dağıtım sistemine geçmek dışında üçüncü şahıs ve şirketlerle paylaşılmaz. İşleyiş gereği yurtiçi ve yurtdışındaki server sistemlerinden hizmet verilebilir. Spam gönderilmez. İstediğiniz noktada, tek adımla her e-postanın en altındaki "Unsubscribe" seçilerek üyelikten çıkılır ve siz tekrar e-posta abonelik formuyla veya bülten sayfasında üye olana dek yeni e-posta almazsınız. İlginiz için teşekkür ederiz.


24 YORUMLAR

  1. Filmi henüz seyretmedim. Ama çizgi romanı okuyorum şimdi. Gerçekten çok güzel. Çizimler, anlatım çok iyi. Filme de gideceğim sınavlar bitince.. 🙂

  2. Bu filmi arkadaşım tavsiye etti ve mutlaka izlemem gerektiğini defalarca söyledi. Çok etkilendiğini sanıyorum. En kısa zamanda vakit bulursam izliyeceğim.

  3. Gerçekten çok güzel ve etkileyici bir film. Hala izlemeyen varsa şiddetle tavsiye ederim çünkü harika bir film olduğu kesindir.

  4. Zaten filmin yönetmeni, ne de hikayenin asıl yaratıcısı olan F. Miller asla filmin tarihsel bir dayanağı olduğunu iddia etmiyorlar. Hatta filmle ilgili herkes. Filmin özellikle tarihe bağlı kalmadığını hikayeyi kendine göre anlattığını söylüyor.

    Burada amaç tarihsel bir film ortaya koymak değil, bir çizgi romanı sinemaya aktarmak.

    Miller her fırsatta, filmin tarihle bağlantısı olmadığını, çocukluğunda seyrettiği bir filmden sonra kahraman kelimesinin kendisinde yarattığı değişikliği ve bu hikayeyi sadece kendi hayal gücü ile tekrar yarattığını söylüyor.

    Durum böyle olunca ben filmin Persler’i aşağıladığını düşünmüyorum. Çünkü kimsenin Persler gerçekten böyleydi gibi bir söylemi yok. Aksine zaten böyle olmadıkları açıkça kabul ediliyor.

    Bence bunu bir masal gibi düşünmek lazım. Her anlatılan masalda anlatıcının anlatılanı abarttığı gibi.

    Bu arada filmde geçen konuşmalardan bazıları gerçekten tarihte var olmuş repliklermiş.

    İlk olarak, “toprak ve su” gerçekten Serhas tarafından istenen bir şey.

    Elçinin Kraliçe Gorgo için bu kadın nasıl konuşuyor dediğinde kraliçenin sözü “Çünkü sadece Spartalı kadınlar gerçek bir erkek doğurabilir” sözü de gerçekten söylenmiş. Ama Persli bir elçiye değil, kendisine erkekler arasında nasıl konuşabildiğini soran Yunanlı bir kraliçeye.

    “Öyleyse gölgede savaşırız” sözü de düşmanın okları için uyarılan Diekenes tarafından gerçekten söylenmiş bir söz. Bugün ise Yunan Ordusu’nda kullanılıyor.

    Spartalı, kalkanınla ve onun üstünde dön” ise savaşa giden askerler kadınları tarafından söylelen genel bir söz.

    Persliler, Spartalılar’a kılıçlarını bırakmalarını söyledikleri zaman Leonidas’ın cevabı “Gelin ve alın” de Herodotus’a göre gerçekten söylenmiş.

    Leonidas’ın sözleri “Git, Spartalılar’a söyle, buradan geçen yabancı, burada, kanunlarına itaat eden bizler, yatıyoruz.” de bu şekilde ya da benzer bir cümle ile söylenmiş. Hatta savaşın olduğu yerde bu yazılar yazıyor.

  5. Sevgili Sinan Taga sözleri ağzımdan almışsınız. Bağlantı vermem gereksiz. Benim yazdığım yazıda da özellikle bu konulara değinmiştim.
    Hatta bu çevrilen 2. 300 filmidir. İlki 1962 yılında çevrilmiş, hatta Frank Miller bu filmi izledikten sonra (kendi sözleridir…) bu filmi çevirmeyi hep hayal ettiğini söyleyecektir.

    Sevgiyle…

    Not: Sevgili Sönmez hocam, biraz önce dikkat ettim 3 dk arayla ekledik yazılarımızı imleme sitelerine. Pes doğrusu 🙂

  6. Turkmag yazının linkini neden eklemedin ve yorumlarında neden hep bu kaygı var ki 🙂 Yabancı değilsin. Güzel yazdığın yazıların linklerini çekinmeden yorumlarına ekle. Ben de gelip okuyorum.

    Aynı konu üzerinde kaliteli yazılmış ve farklı bakış açılarını bilgiyi sunan yazıları okumak ayrı bir keyif.

    Bu zihinlerin çalışma şekillerini de sunuyor. Bir de sanatçılar elbette bir çok şeyden etkileniyor.

    Mesela Stephen King olağaüstü Kara Kulesi’nin esin kaynağı olarak oldukça uzun bir liste çıkarmıştı. Ama herşeyi başlatan sadece bir şiiri okumasıydı.

    Yorumlarını her zaman beklerim.

  7. Eksik olmayın. Web siteniz bölümü de yeterli benim için. Bir de bizim domain mantığımız biraz farklı. Kategori ve alt kategoriler olduğu için uzun oluyor biraz 🙂

    Diğer yandan biz böyle gördük desem? Sizi tenzih ederek söylüyorum. Bazen adıma bile link koyarken “acaba” diyorum.

    Küçük bir ayrıntı daha. Bu destan filmi geçen sene 18 Mart çanakkale şehitlerini anma haftasında yayına verilmişti.
    Bir yanda kurgusal bir kahramanlık destanı, diğer yanda malumunuz 18 mart destanı. Garip gelmişti bana. Onu da kısmen işlemiştim 18 mart konulu yazımda.

    Sevgiyle.

  8. Filmle ilgili yorum yapmayacağım. Sadece sol taraftaki “YORUM YAZMADAN ÖNCE” bölümü çok hoşuma gitti.

    Hassasiyetiniz, benim gibi Türkçe aşığı birini çok mutlu etti.

  9. Zamanında Türklerin yaptıklarını kendilerine uyarlamışlar. Bu anlatılanları Kanuni Sultan Süleyman Mohaç Savaşı’nda Haçlıları 2 saat içinde 2000 kişi ile 250.000 kişilik orduyu yenerek yapmıştır. Bence yunanlıların saçma filmlerine bakmayıp Türk tarihini iyice okuyun.

  10. Amasyalı kardeşim.

    Birincisi burada anlatılan hikaye Kanuni’den bin sene kadar önce. Dolayısı ise onu oraya uyarlamak biraz zor olur.

    İkincisi Mohaç Savaşı konusunda verdiğin rakamlar doğru değil. Sayı daha çok 100000’e 200000 gibi.

    Üçüncüsü Yunanlılar’ın saçma filmlerine bakmıyoruz. Film Amerikan filmi. Ayrıca filme bakma sebebimiz saçma olmasından çok güzel olması (veya olmaması).

    Dördüncüsü bu ezik sözler ve davranış bizi bugün buraya getiren durumdur. Bugüne kadar Türkler olarak biz adam gibi film yaptık da ondan mı seyredilmedi. Çılgın beşler veya dershane bilmem nerede falan gibi filmler yaparak mı olacak bu iş. Aslında isteyince oluyor bkz (Şu Çılgın Türkler dizisi)

    Beşincisi Türk tarihini iyice okuyalım okumasına ama Türkler’in sadece Osmanlı’dan ibaret olmadığını da bilelim.

  11. ona askım dıyemedı cunku sapartalılarda duygusallıga ve alcalmaya yer yoktu ……….

  12. 10 numara filmden çok etkilendim herkes izlesin ben defalarca izledim ve her izlediğimde dahada çok seviyorum geçekten harika bir film

  13. Koskoca Pers İmparatorluğu 300 kişiyi 3 dk’da yok eder. Tarih açısından bakarsak mantıksız ama fılım açısından bakarsak güzel filim olmuş.

  14. Savaşın ilk gününde, Xerxes Yunanlılar’a silahlarını bırakmalarını söylediğinde, Leonidas şöyle cevap vermişti: Molon Labe (“Gel de al”).

  15. Frank Miller’in çizgi romanından uyarlanan 300 spartalı filmi çizgi romanın filme uyarlamalarının en başarılı örneklerinden biri. Çizgi romanın çizim ve renklendirme teknikleri ve filmdeki sahne ve ışık kullanımı neredeyse birbirinin aynı. Hatta ilk sahnede pers elçisi ile konuşma esnasında damdaki kedi dahi çizgi romanın ne kadar başarılı bir şekilde filme çevrildiğinin kanıtır adeta.
    spartalıların ağır askeri disiplin anlayışı, yanaşık düzende, ağır zırhlı falanj şeklindeki savaş düzenleri kıyamet geçitleri (Thermoplai) adı verilen dar alanda spartalıları avantajlı duruma sokuyordu. Üstelik pers ordusunun karmaşık ve toplama ordusunun bir çok birimi bu tarz mekanlara ve savaş taktiklerine alışkın değildi. o dönemde Pers hükümdarı Kserkses’in hakimi olduğu ve ordusu için asker topladığı yerler: Libya, Mısır, Arabistan, Habeşistan, Babil, Kalde, Fenike, Elam, Suriye, Asur, İyonya, Lidya, Frigya, Ermenistan, Klikya, Kapadokya, Trakya, Trans, Kafkas, Kıbrıs, Rodos, Samos, Kios, Lesbos, Ege adalarının bir kısmı, Partya, Baktria, Kaspia, Susiyana, Paflogania ve Hindistanın kuzey batı bölgesi.
    Bu ordunun toplamda 2milyona ulaştığı söylenir. Tabii o dönem savaşlarında bu rakamı cepheye sürmek anlamsız olduğu gibi bu rakamın destek birlikleri, istihkamcılar, malzeme konvoyunu koruyan birlikler ve hatta her şeyi kayıt altına alan yazmanlarda dahildi.
    Spartalılarsa sanıldığı ve filmdeki gibi sadece 300 seçkin askerle orada değillerdi. Thermoplai savaşından önceki yıllarda Spartalılar bir dizi savaşa girişmiş ve kendi etraflarında bir müttefik ağı oluşturmuşlardı. Tegea, Mantinea, Orchomenos, Arkadya, Korint, Philius, Mycenae, Tebai, Fokis, Lokris, Lakonya ve Thespia’dan katılan birliklerle spartalılar toplamda 7000 kişilik bir orduyla geçidi tutmuşlardı.
    Savaşın sonunda Pers ordusunun en iyileri ve kralın göz bebekleri olan ölümsüzler adındaki seçkin bir birliğin gizli dağ geçitlerinden arkadan dolaşmasıyla yön değiştirir artık geçidi tutmanın bir anlamı yoktur. Tüm Sparta ve müttefik ordusu geri çekilecektir. Savaşın başında 300 kişiyle savaşa katılan spartalılar çok adam kaybetmişlerdi. Geçidi tutmak için tüm spartalılar ve gönüllerle sayı yeniden 300e tamamlanmış ve geri çekilişte düşmanı oyalamak için kendilerini feda etmişlerdir. Tüm mütttefik askerler geride kalan 300 askerle miğferlerini, kalkanlarını, kılıç ve mızraklarını değiştirmişti. Ölümüne kıran kırana geçen son savaşta bu 300 kişi öldürüldü fakat karmaşık zırh ve silahlarından bir şey anlaşılmadı. Bu şekilde ölümüne savaşabilecek olanlar sadece Spartalılardı. Böylece Thermoplai ve 300 Spartalı olarak tarihe geçti.
    Her ne kadar film ve Çizgi roman son derece etkileyici olsada Spartalıların savaş ve hayata dair anlayışlarını yansıtamamıştır. (filmde ve çizgi romanda 300 kasabın yaptığı katliam var:( Steven Pressfield’in Ateş geçitleri isimli kitabı bu konudaki en iyi anlatım ve bilgi kaynağıdır bana göre. Konuyla İlgilenenlerin okumalarını tavsiye ederim.

    ENDELİORMAN

  16. ordaki olay şu 1 oda kapısından aynı anda kaç kişi geçebilir 1milyon kişi geçemez heralde ama oda geniş yani sayılarının hiç bir önemi yok yorgunluk dışında ki bunu spartalılar çok iyi halletmiş 🙂

  17. Su nami diger cok hayran kaldiginiz Spartalilarin bugünkilerin varisleri (Manoitler http://en.wikipedia.org/wiki/Mani_Peninsula ) bizim Osmanliyi Mora bölgesninde cökerttigini biliyormudunuz? Hala yasiyor onlar, Manoitler de genelde Spartalilar gibi acimasiz olur en irkci tipler oradan cikar.
    Ve bizim isimizi birmeyi kafayi takmislar bile. Siz hala saf saf onlarin Atalari hakkindaki amerikan yapimi filmlerine hayran kalin.

SİZİN DÜŞÜNCENİZ NEDİR?

Yorumunuzu yazınız
İsminizi Yazınız